Οι βλάβες αυτές εμφανίζονται συνήθως ως αποτέλεσμα καταπόνησης και τραύματος των φωνητικών χορδών λόγω κακής ή/και υπερβολικής χρήσης της φωνής. Πολλές φορές εξωτερικοί βλαπτικοί παράγοντες όπως το κάπνισμα, αλλά και η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση επιδεινώνουν την συμπτωματολογία. Συχνές βλάβες αποτελούν τα φωνητικά οζίδια ή κομβία (singer’s nodules), οι πολύποδες, οι κύστεις και το οίδημα Reinke.
Το βράγχος φωνής οφείλεται κατά κύριο λόγο σε ατελή σύγκλειση της γλωττίδας (ατελή συμπλησίαση των γνήσιων φωνητικών χορδών), ή/και σε μείωση του φυσιολογικού βλεννογονικού κύματος.Άλλα συμπτώματα αποτελούν η φωνητική κόπωση, η διπλοφωνία και στους τραγουδιστές δυσχέρεια κύρια στις υψηλές νότες. Κύρια θέση στη θεραπευτική προσέγγιση κατέχει η λογοθεραπεία. Στις περιπτώσεις που απαιτείται χειρουργική θεραπεία, αυτή πραγματοποιείται με την τεχνική της μικρολαρυγγοσκόπησης και με τις αρχές της φωνομικροχειρουργικής, διαστοματικά, ανώδυνα, αναίμακτα και χωρίς την ανάγκη παραμονής το βράδυ στο νοσοκομείο.
Υπάρχουν βέβαια και οι ηλικιακές δυσφωνίες, όπως η η ηβηφωνία της εφηβείας με ασυνήθιστα υψηλό τόνο φωνής και η πρεσβυφωνία στην 3η ηλικία κυρίως λόγω ατροφίας και μείωσης της μάζας του φωνητικού μυός. Βασική θεραπευτική προσέγγιση αποτελεί επίσης η λογοθεραπεία. Δυσφωνία δύναται να προέλθει και από διαταραχές της κινητικότητας του λάρυγγα εξαιτίας παράλυσης της φωνητικής χορδής ή λόγω νευρολογικών διαταραχών (όπως η σπασμωδική δυσφωνία και η νόσος Parkinson).
Χρυσός κανόνας είναι πως κάθε βράγχος φωνής που επιμένει για χρονικό διάστημα άνω των 3 εβδομάδων (ιδίως σε καπνιστές) χρήζει ενδοσκόπησης λάρυγγα. Καταρχάς πρέπει να αποκλειστούν οι παραπάνω φωνοτραυματικές βλάβες, η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση με περιοδικό ξηρό παροξυσμικό βήχα, επίμονο αίσθημα καθαρισμού στο λαιμό και αισθήματος κόμπου στο λαιμό, αλλά και άλλες ύποπτες και δυνητικά επικίνδυνες βλάβες.
Στις τελευταίες συγκαταλέγονται προκαρκινωματώδεις καταστάσεις και διαφόρων βαθμών δυσπλασίες (παρακεράτωση, δυσκεράτωση, υπερκεράτωση ως και το καρκίνωμα in situ). Κάθε λευκοπλακία ή ερυθροπλακία πρέπει να διερευνάται σχολαστικά πρωτίστως για τον αποκλεισμό διηθητικού καρκινώματος λάρυγγα. Πρέπει σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε πως ανάλογα με την έκταση και εντόπιση της βλάβης δεν αποτελεί μόνο το βράγχος φωνής προειδοποιητικό σημάδι για ενδοσκόπηση του λάρυγγα, αλλά και η δυσκολία κατάποσης ή δυσφαγία, το αίσθημα ξένου σώματος στο λαιμό, η ανώδυνη και σχετικά σκληρή τραχηλική διόγκωση και φυσικά η αιμόπτυση.
Σε περίπτωση επιλεγμένων καλοηθών (πχ. υποτροπιάζουσα θηλωμάτωση) και κακοήθων νεοπλασμάτων του λάρυγγα είναι δυνατή η πλήρης εξαίρεσή τους διαστοματικά χωρίς εξωτερικές τομές με την μικροχειρουργική και την χρήση ακτίνων laser.
